تحقیقات بازار چیست + تفاوت تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی

تفاوت میان تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی

یکی از عوامل شکست کسب‌وکارها نداشتن درک درست از نیاز بازار است. به همین دلیل می‌توان گفت که تحقیقات بازار نقش اساسی در موفقیت کسب‌وکار و برند دارد. در این مقاله درباره تحقیقات بازار، روند تحقیقات بازار و همچنین تفاوت میان تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی صحبت می‌کنیم.

تحقیقات بازار (Market Research)

یکی از پارامترهایی که قبل از تدوین استراتژی برای هر کسب‌و‌کاری باید رعایت شود، تحقیقات بازار است. تحقیقات بازار از بخش‌های مختلف: نحوه فعالیت در حوزه مربوطه، مخاطبان محصولات یا خدمات، نیازها، بازار هدف، رقبا و … تشکیل می‌شود. اطلاعات و داده‌های این بخش اولیه در مابقی مراحل اجرایی بسیار تاثیرگذار هستند. به همین دلیل تحقیقات بازار باید به نحو احسن انجام گردد. با انجام دادن درست این تحقیقات به دور از حدس و گمان می‌توانید تصمیمات داده محور و منطقی بگیرید.

چرا باید تحقیقات بازار انجام شود؟

تحقیقات بازار به شما این امکان را می‌دهد، تا خریدار خود را در جای مناسب ملاقات کنید. هرچه دنیای ما (چه دیجیتال و چه آنالوگ) مملو از تقاضا و زرق و برق‌ها می‌شود. این امر بسیار ارزشمند را به اثبات می‌رساند. با درک مشکلات خریدار، نقاط درد و راه‌حل‌های مناسب می‌توانید به درستی محصول یا خدمات خود را مورد توجه مشتریان قرار دهید.

تحقیقات بازار طیف گسترده‌ای از موارد را شامل می‌شود که به ترتیب عبارتند از:

برای جذب مخاطبان هدف باید در کدام بخش‌ها تحقیقات انجام شود؟
مخاطبان هدف شما به دنبال چه اطلاعات، خریدها یا گزینه‌های مختلف از رقبای شما هستند؟
چه چیزهایی ترند صنعت شما و در جلوی چشمان خریدار قرار دارد؟
چه افرادی در بازار شما حضور دارند و چالش‌های آنها چیست؟
چه عواملی در خرید و نرخ تبدیل‌های میان مخاطبان هدف تاثیرگذار است؟

اگر در ابتدای راه تحقیقات بازار قرار دارید احتمالا در مورد تحقیقات بازار اولیه و ثانویه خواهید شنید.

تحقیقات بازار اولیه

نیازهای خاص و مختص به حوزه فعالیتتان در تحقیقات اولیه قرار دارد. این تحقیقات یا باید برون سپاری شوند و توسط شرکت‌های تحقیقاتی انجام شود یا توسط خودتان انجام شود. این تحقیقات در طیف‌های گسترده‌ای همچون نظرسنجی، مصاحبه یا مشاهدات انجام می‌گردد.

تحقیقات اولیه تمامی سوالات شما و منحصر به کسب‌وکارتان را جواب می‌دهد. برای مثال اگر شما می‌خواهید فعالیتی خاص را شروع به کار کنید، بازخوردهای مشخص از گروه‌های هدف تحقیقات صورت می‌گیرد. تحقیقات اولیه بازخوردهای ویژه‌ای را از مدل‌های آماری نمایندگان جامعه هدف بهره‌برداری می‌کند.

دو مدل اساسی تحقیقات اولیه وجود دارد که در ادامه به این دو مدل می‌پردازیم:

اکتشافی

این نوع از تحقیقات به شما کمک می‌کند تا مشکلاتتان را شناسایی کنید. به طور معمول از طریق مصاحبه یا گروه‌های متمرکز همراه با داده‌های ورودی گسترده ایجاد می‌شود. برای مثال عیب‌یابی شکست یا عدم موفقیت با مصاحبه از یک گروه مترکز (Focus Group) انجام می‌شود.

ویژه

تحقیقات ویژه برای حل مشکلاتی که در مرحله اکتشافی داشتیم، استفاده می‌شود. این نوع تحقیق به صورت دقیق و معمولا به صورت مصاحبه است. برای مثال وقتی عیب در مرحله اکتشافی شناسایی شد، حال در تحقیقات ویژه طرح‌های جدید آزمایش می‌شوند.

نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد لزوم انجام یک تحقیقات بازار اولیه است. که با وجود شرکت‌های تحقیقات بازار و خدمات تحقیقات کمی و کیفی با خیال آسوده می‌توان بهترین نتایج را کسب نمود.

تحقیقات بازار ثانویه

این تحقیقات برای زمانی است که بتوانید مطالعات انجام شده پیشین را برای وضعیت کنونی خود استفاده کنید. دسترسی به این تحقیقات ممکن است آسان باشد. اما ایراد این تحقیقات نداشتن تمامی پارامترهای درگیر شده در کسب‌و‌کار است. در نتیجه امکان تصمیم‌گیری برای کسب‌و‌کارتان مشکل است زیرا موقعیت‌ها متناسب با وضعیت شما نیست.

تحقیقات ثانویه به صرفه‌جویی منابع شرکت کمک می‌کند. زیرا تمامی هزینه‌های پیاده‌سازی و اجرای آن انجام شده است. در این مدل از تحقیقات اطلاعات به دو صورت داخلی (شرکت یا نماینده خاص) و یا خارجی ( از دیگر شرکت‌های تجاری، سازمانی یا نمایندگی) جمع‌آوری می‌شود.

تحقیقات بازاریابی (Marketing Research)

فرآیندی که بخش‌های مختلف کسب‌‍وکار از جهت فعالیت‌های بازاریابی مورد بررسی قرار می‌گیرند. همچنین به وسیله تحقیقات بازاریابی می‌توانید تمام تاکتیک‌ها و استراتژی‌های بازاریابی شرکت را شناسایی یا بهینه‌سازی نمایید.

پر واضح است که پرسش‌نامه تحقیقات بازاریابی به بررسی مسائل بازاریابی و پرسش‌نامه تحقیقات بازار برای بررسی بازار اجرا می‌شود.

انواع تحقیقات بازاریابی

در میان انواع مختلف تحقیقات بازاریابی این دسته‌بندی‌ها را می‌توان در نظر گرفت:

تجزیه و تحلیل عملکرد بازاریابی
تحقیقات در خصوص آگاهی از برند
تحقیقات مرتبط با برند
برآورد تقاضاها
اثربخشی بازاریابی
خرید مخفیانه
پیش‌بینی فروش
بررسی ترندها

نمونه‌‎های موفقیت‌آمیز تحقیقات بازاریابی مواردی هستند که داده‌های واقعی مشتری را جمع‌آوری می‌کنند و منجر به پیشرفت‌های شرکت می‌گردند. این پیشرفت‌ها می‌توانند افزایش فروش، افزایش سود، بهبود روابط با مشتری یا اهداف دیگری باشند.

به زبان ساده در تحقیقات بازاریابی به جمع‌آوری اطلاعات مختلف جهت درک بهتر مشتریان و بازار می‌پردازیم.

تفاوت تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی

به طور کلی تفاوت‌های این دو عبارتند از:

تحقیقات بازاریابی با هدف بهبود و گسترش اطلاعات درباره فرآیندهای بازاریابی است.
Market Research مطالعاتی که سمت و سوی بازار هدف را نشانه می‌گیرد. جایی که محصولات یا خدمات در حال معرفی و فروش هستند.
Marketing Research به دنبال حفظ بازار هدف با بهره‌گیری از طرق مختلف و تحقیقات بازار درک درست این بازار است.
تحقیقات بازار یعنی اطلاع داشتن از افرادی که در حال خدمت به آنها هستید و تحقیقات بازاریابی روش‌های خدمت‌رسانی را تعیین می‌نماید.
تحقیقات بازاریابی اصولا کیفی است و تکنیک‌های بازاریابی بسیار اهمیت پیدا می‌کند.
تحقیقات بازار تجزیه و تحلیل اطلاعات را به صورت کمی جمع‌آوری می‌کند.

کلام آخر

باید به این نکته اشاره نمود که تشخیص تفاوت تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی بسیار دشوار است. حتی در منابع معتبر به جای یکدیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. در بازاریابی مدرن حتی تفاوتی میان این دو قائل نیستند و می‌توان گفت هدف مشترکی میان هر دو تحقیقات وجود دارد.